Succesvolle Osse maatwerkaanpak breidt uit
In de wijk Ruwaard in Oss werken bewoners, professionals, managers en bestuurders sinds een aantal jaar écht samen vanuit de vraag van wijkbewoners. Met als resultaat: een wijkbewoner die beter in zijn vel zit en een professional die weer kan doen waar hij goed in is. Daarbovenop blijkt uit een steekproef van veertig casussen dat de gemiddelde kosten dalen. Niet vreemd dus dat de werkwijze wordt uitgebreid naar andere delen van Oss. Tijd om te ontdekken wat de werkwijze inhoudt en wat de effecten zijn.
‘Anders denken, doen en organiseren.’ Het is 2015 wanneer bestuurders van diverse organisaties in 2015 in de wijk Ruwaard zich dit gezamenlijk voornemen. Met als doel een vitale wijk waar wijkbewoners tegen lagere kosten een betere (positieve) gezondheid ervaren. Proeftuin Ruwaard wordt geboren. Het eerste wat partijen samen gaan doen, is de individuele vragen van wijkbewoners in samenwerking beter beantwoorden.
Osse samenwerkwijze voor maatwerk
Deze unieke aanpak start bij een multidisciplinair overleg mét de wijkbewoner. Of eigenlijk bij de organisatie daarvan; want de wijkbewoner bepaalt zelf, in overleg met de professional wie er bij hem thuis aan tafel komt. Aan de hand van de drie vragen ‘Wat wil ik? Wat kan ik? En wat heb ik nodig?’ formuleert de wijkbewoner samen met zijn netwerk en de betrokken professionals zijn oplossing, alsof er geen belemmeringen zijn. Gezamenlijk nemen zij een besluit over de beste oplossing en voeren deze binnen zes weken uit. Het is een oplossingsgerichte aanpak: een goede woonplek, financiële rust, de mogelijkheid om relaties aan te gaan en een zinvolle daginvulling zorgen ervoor dat mensen in veel gevallen zelf weer oplossingen kunnen organiseren.
Hoger welbevinden én lagere kosten
En die methode werkt. Van de ruim 300 casussen die inmiddels volgens de Osse samenwerkwijze zijn opgepakt, zijn diverse casussen geanalyseerd. Deze zogenaamde micro-analyses laten zien dat de samenwerkwijze een duurzaam positief effect heeft op zowel het welbevinden van wijkbewoners als de maatschappelijke kosten in verschillende domeinen. Het welbevinden van ondervraagden stijgt gemiddeld van een 3,5 naar een 8,3 en op iets langere termijn zelfs naar een 8,5. Bij bestaande casussen dalen de kosten. Bij nieuwe casussen liggen deze wel hoger, omdat er voorheen nog geen zorg of ondersteuning werd geboden. De analyses laten wel zien dat door vroegtijdig (relatief goedkopere) zorg en ondersteuning in te zetten, hogere maatschappelijke kosten worden voorkomen.
Verbreding in Oss
De aanpak blijft ook in de rest van de gemeente niet onopgemerkt. In 2018 komt van zowel wijkbewoners als professionals uit andere wijken de vraag om ook op deze manier te mogen gaan werken. Bestuurders van de gemeente en betrokken aanbieders geven hier in september van dat jaar gehoor aan. De bedoeling is dat de verspreiding van deze werkwijze op een natuurlijke manier (organisch) gaat verlopen. Professionals die buiten Ruwaard met de nieuwe werkwijze aan de slag willen, krijgen daarbij hulp van een ‘aanjager’. Per wijk wordt samen met professionals en wijkbewoners gekeken welke stappen nodig zijn. De proeftuin nodigt daarbij organisaties die nog niet officieel deelnemer zijn, maar wel willen en kunnen bijdragen aan de aanpak, uit om mee te doen.
Experimenteren in Proeftuin Ruwaard
Deze vorm van ‘anders denken, doen en organiseren’ is slechts een onderdeel van de stappen die worden gezet binnen Proeftuin Ruwaard. Op meerdere terreinen wordt op een nieuwe manier samengewerkt: dit gebeurt op basis van actie-leren. Wijkbewoners, professionals, managers en bestuurders werken hierbij in de praktijk samen, in plaats van eerst dikke projectplannen op te stellen. Dit vanuit het idee dat het schrijven van een plan niet het antwoord biedt op de vragen die er leven in de wijk. Zo experimenteren de partijen sinds 1 januari 2018 bijvoorbeeld met één wijkbudget voor Wmo en welzijn. Het doel is om de geldstromen voor zorg en ondersteuning beter aan te laten sluiten op de behoeften van wijkbewoners en met hetzelfde budget uiteindelijk meer mensen te kunnen helpen.
De vijf strategische doelen:
- Meer en betere gezamenlijk georganiseerde zorg, welzijn en wonen
Zodat de samenwerking soepel verloopt en de wijkbewoner zo snel en goed mogelijk wordt geholpen.
- Betere gezondheid en ervaren kwaliteit van leven van individuele wijkbewoners
Zodat de wijkbewoner zich zo goed en vitaal mogelijk voelt.
- Meer gezamenlijke betrokkenheid en verantwoordelijkheid van wijkbewoners
Zodat de wijkbewoners samen bouwen aan een betere wijk.
- Lagere maatschappelijke kosten
Zodat er ook in de toekomst nog genoeg geld is om te voldoen aan de behoeften van de wijkbewoners.
- Betere steunende systemen
Zodat organisaties zo zijn ingericht dat zij beter kunnen doen wat nodig is.
Proeftuin Ruwaard bestaat uit: BrabantWonen, BrabantZorg, Gemeente Oss, GGD, GGZ Oost Brabant, JIJ! Advies en coaching, Ons Welzijn, Pantein, Sport Educatie Centrum, UniK en zorgverzekeraars CZ en VGZ. Robuust levert als onafhankelijke partij het programmamanagement.
Zelf ervaren hoe de proeftuin anders denkt, doet en organiseert? Meld u dan aan voor een werkbezoek.